คอลัมน์พิเศษของนิตยสาร "โวค นิปปอน" ฉบับเดือนกรกฏาคม ปี2009

ในคอลัมน์ดังกล่าวมีคำอธิบายว่า ทำไมในประเทศญี่ปุ่นการ์ตูนมังหงะจึงได้พัฒนาไปได้ไกลขนาดนี้　ผู้ที่กรุณามาให้คำอธิบายคือมุราคามิ　ทากาชิ ป็อบอาร์ทิสต์ผู้ได้รับการยอมรับในระดับโลกเขาได้อธิบายไว้แบบนี้

ก็เพราะว่าคนญี่ปุ่นวาดรูปเก่งไง

อ๋อ เพราะอย่างนี้นี่เอง

คนญี่ปุ่นเก่งงานฝีมือ ก็เลยวาดภาพเก่ง

อืมใช่แล้วใช่เลยเพราะว่าวาดภาพเก่งก็เลยอยากวาดให้คนได้
เห็นเยอะๆ แล้วคนที่อยากเห็นก็มีเยอะด้วย

ที่ที่มีสปีดเร็วสุดยอดในการบริโภคผลงานอันมีต้นกำเนิดมากจากความ“วาดภาพเก่ง”ที่ว่านี้ก็คือญี่ปุ่น ไม่มีตลาดการ์ตูนมังหงะอื่นใดในโลกนี้ที่จะมีการแข่งขันสูงเท่า
กับตลาดญี่ปุ่น ผลงานที่อยู่รอดได้ในตลาดญี่ปุ่นจะกลายเป็นผลงานที่ได้รับการยอมรับไปทั่วโลกก็ไม่ใช่เรื่องแปลกแต่อย่างใดเลย


นิตยสารบรูตัส ฉบับที่15 เดือนธันวาคม ปี2008 ระบุว่า ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีสถิติเข้าชมยูทิวบ์มากเป็นอันดับหนึ่งของ
โลก　ต่อเดือนแล้วหนึ่งคนใช้บริการของยูทิวบ์เป็นเวลาเฉลี่ยประมาณ 1ชั่วโมง14นาที13วินาทีในขณะที่ประเทศต้นกำเนิดยูทิวบ์อย่างอเมริกาเฉลี่ยประมาณคนละ51นาที สภาพแวดล้อมที่มีการบริโภคผลงานอย่างมากมายมหาศาลตั้งแต่อดีตมาจนถึงทุกวันนี้ของญี่ปุ่นเช่นนี้เอง ที่หล่อหลอมและขัดเกลาให้ซับคัลเจอร์ของญี่ปุ่นแข็งแกร่ง


ผู้กำกับอนิเมแนวหน้าของญี่ปุ่นมิยาซากิ　ฮายาโอะ ก็ได้กล่าวให้สัมภาษณ์ในนิตยสาร“เน็ปปู”แห่งสตูดิโอจิบุลิ ฉบับเดือนมกราคม ปี2009 เอาไว้ว่า

“ที่ผลงานอนิเมของพวกเราอยู่ได้ก็เพราะประเทศญี่ปุ่นมี
ประชากรมากกว่าร้อยล้านนั่นก็คือเพียงแต่ตลาดภายในประเทศก็สามารถทำรายได้คุ้มต้นทุนที่ลงไปแล้ว การนำออกไปขายในตลาดต่างประเทศก็เหมือนกับโบนัสเท่านั้น” แม้กระทั่งสตูดิโอจิบุลิ ก็ไม่ได้ต่างไปจากที่อื่นๆ

เพราะสามารถเป็นผู้ชนะในตลาดใหญ่มากกว่าร้อยล้านคนที่มีการแข่งขันทางการบริโภคสูงได้ จึงมีมาตรฐานระดับโลก

ในสมัยเอโดะปัจจัยสองประการ“คนญี่ปุ่นวาดภาพเก่ง”และ “มังหงะ” ได้มาบรรจบกัน ก่อกำเนิดเป็น “โฮคุไซมังหงะ”

“คัตสึชิกะ　โฮคุไซ”คือจิตรกรอัจฉริยะช่วงปลายสมัยเอโดะ “ผู้ทิ้งผลงานเด่นๆเอาไว้ให้แก่ชนรุ่นหลังอย่างเช่น “ฟุงาคุซังจูโรคุเค”เป็นต้น　ชุดภาพสเก็ตของเขา“โฮคุไซมังชู” เรียกว่า“มังหงะ(มัง=ไม่มีเหตุผลอะไรแน่ชัดหงะ=ภาพ)”
หมายถึง“ภาพที่เขียนตามใจฉันนึกอยากจะเขียนอะไรก็เขียน โดยมิได้มีเหตุผลอะไรที่ชัดเจน” สันนิษฐานว่าเป็นชื่อเรียกที่ตัวโฮคุไซเป็นคนตั้งขึ้นเอง
ในปัจจุบัน“มังหงะ”ที่จิตรกรภาพอุคิโยะคัตสึชิกะโฮคุไซ คิดค้นขึ้นได้กลายมาเป็น“มังหงะ”ที่ครองตลาดทั้งเอเซียและ
ตลาดทั่วโลก

ผลงานการ์ตูนญี่ปุ่นอย่าง“แขนกลคนแปรธาตุ”　“นารุโตะ” ที่ได้รับความนิยมและทรงอิทธิพลอย่างกว้างขวางทั่วโลกนั้น มักเป็นผลงานทำนองว่า “มันช่างแสนจะการ์ตูน”

ตัวละครเด็กหญิงในเรื่องล้วนตาโตเป็นประกายวับวาว ท่อนขายาวเรียว เอวคอดกิ่ว เด็กผู้ชายก็มีลักษณะเช่นเดียวกัน

เรื่องราวของเหล่าตัวเอกที่เหมือนกับออกมาจากโลกการ์ตูนเหล่านี้กุมหัวใจของแฟนๆได้อย่างเหนียวแน่นสมการ “เรื่องทางโลก=ความไม่จริง”นี้เองคือตัวตนที่แท้จริงของ “มังหงะ”

ในโลกที่เต็มไปด้วยเรื่องทางโลกีย์ เหล่าตัวละครเอกที่ขาดความสมจริงจะออกมาโลดแล่นและเติบโตไปพร้อมๆกับเนื้อเรื่องที่ถูกวางโครงสร้างเอาไว้อย่างซับซ้อน เหล่าตัวละครที่รูปภายนอกขาดความสมจริงเหล่านี้กลับมีความคิดอ่านและความรู้สึกที่เหมือนมนุษย์เนื้อเรื่องที่ช่างทำให้รู้สึกว่าโลกนี้ช่างไม่จีรังรันทดแต่เมื่ออ่านแล้วกลับรู้สึกฮึกเหิมกล้าหาญ ผลงานที่มีพลังประหลาดอัศจรรย์เช่นนี้แหละคือ การ์ตูนมังหงะของญี่ปุ่นตัวแทน“คูลเจแปน” ที่ทั่วโลกต่างให้การยอมรับ



左絵：木版画　凱風快晴　（富嶽三十六景）　芸艸堂版

อุคิโยะหรือ“เรื่องทางโลก”นั้นออกจะมีความหมายไปในเชิง “ทรมาน”“เป็นทุกข์”แต่เดิมแล้ว“อุคิ”ในสมัยเฮอัน　สันนิษฐาน
กันว่าใช้กล่าวถึง“โลกมนุษย์ที่เต็มไปด้วยความทุกข์ต่างๆนานา” แต่พอหลังจากเข้าสู่สมัยเอโดะก็ได้เกิดทัศนคติในทางบวก ในแง่ดีทำนองว่า“ในเมื่อโลกนี้มันก็เต็มไปด้วยความทุกข์มากมายอยู่แล้วแล้วเราจะมานั่งอมทุกข์อมโศรกกันไปทำไมมาใช้ชีวิตกันอย่างรื่นเริงมีความสุขดีกว่า”　“ภาพอุคิโยะ”และ“มังหงะ” ได้ถือกำเนิดขึ้นมาท่ามกลางกระแสความคิดเช่นนี้นั่นเอง

ทุกครั้งที่ได้ยินข่าวคราวเรื่องเงินๆทองๆ เศรษฐกิจหรือสงครามโน่นนี่มันอดคิดไม่ได้จริงๆว่า “โลกนี้มันช่างการ์ตูนเสียเหลือเกิน”

โลกทุกวันนี้ความเป็นจริงกำลังขยับเข้าใกล้ความไม่จริงมากขึ้น
เรื่อยๆ
สิ่งที่จำเป็นสำหรับโลกแบบนี้คือแรงกำลังที่จะฉุดดึงให้กลับมาสู่โลกแห่งความเป็นจริงถ้าหากไม่มีแรงกำลังที่ว่านี้แล้ว โลกเราก็คงจะไม่มีทางดีขึ้นได้

คงเพราะเช่นนี้เอง“คลินต์อีสต์วู้ด”ดาราภาพยนตร์ชื่อก้องของอเมริกาจึงได้หันมากำกับภาพยนตร์ลบภาพลักษณ์เดิมของเขาจากผลงานภาพยนตร์ซีรีส์แนวตำรวจอย่างเรื่อง“เดอร์ตี้แฮรี่” ที่เป็นภาพยนตร์สไตล์ฮอลลีวู้ดจ๋าแยกให้เห็นกันอย่างชัดเจนว่าฝ่ายไหนดีฝ่ายไหนชั่วไปจนไม่หลงเหลือจากผลงานกำกับของ
เขาอย่าง“อันฟอร์กีฟเวน”และ“มิลเลี่ยนดอลล่าร์สเบบี้” เราสามารถสัมผัสถึงแรงต้านทานโลกปัจจุบันที่กำลังขยับเข้าใกล้
โลกแห่งความไม่จริงมากขึ้นเรื่อยๆการ์ตูนมังหงะของญี่ปุ่นเอง
ก็เช่นกัน　การ์ตูนมังหงะของญี่ปุ่นโน้มน้าวใจคนทั้งโลกได้ดีเสียยิ่งกว่า
นักการเมืองญี่ปุ่น


ว่ากันว่าที่โตเกียวกำลังจะมีการสร้างหอสมุดรวบรวมผลงาน
การ์ตูนดังในชื่อว่า “ศูนย์ศิลปะสื่อมวลชนแห่งชาติ” (ชื่อชั่วคราว)
ทว่าถ้าแค่สร้างอาคารเก็บผลงานเช่นนี้เอาไว้ในประเทศญี่ปุ่น ก็คงจะไม่มีประโยชน์อะไรต่อการส่งสารไปยังชาติอื่นๆ
ถ้าจะสร้างทั้งทีลองไปสร้างปราสาทสไตล์ญี่ปุ่นเพื่อใช้เป็นแหล่งเก็บผลงานการ์ตูนญี่ปุ่นเอาไว้ที่ลาสเวกัสดูสักหน่อยเป็นไรใน
ปราสาทเปิดเป็นคาสิโนแล้วก็ให้ดีลเลอร์ในบ่อนแต่งตัวเป็นตัว
เอกจากการ์ตูนญี่ปุ่นคอยต้อนรับแขกเงินถุงเงินถังจากทั่วโลกที่มาหาความสำราญจากการพนัน
แล้วก็สร้างเรื่องราวแสดงให้พวกเขาได้เห็นถึงความว่างเปล่าของการเอาเงินมาเล่นหาความสำราญชั่วคราวเช่นนี้ สร้างเสริมความฝันและกำลังใจให้ก้าวต่อไปในวันหน้า มันต้องแบบนี้สิ ถึงจะเหมาะที่จะเรียกว่า “คูลเจแปน”

การ์ตูนมังหงะเป็นกุญแจสำคัญทางการฑูตของญี่ปุ่น
โลกยังคงเฝ้ารอฮีโร่ที่ทั้งเท่และมีสภาพจิตใจที่ซับซ้อนเหมือนกับ
ตัวเอกของการ์ตูนญี่ปุ่น

※ห้ามนำภาพและข้อความที่ลงตีพิมพ์ในนี้ไปเผยแพร่ตัดต่อเพิ่มเติมเพื่อใช้ในการอื่นโดยพลการ